< Qeri | Mündəricat | İrəli >

Maddә 73. Nәqliyyat vasitәsinin sürücüsü tәrәfindәn sәs siqnalları vә xarici işıq cihazlarından istifadә edilmәsi

I. Tәhlükәnin vә ya hәrәkәtdә olan maneәlәrin aradan qaldırılması mәqsәdilә nәqliyyat vasitәlәrinin sürücülәri fara işıqlarından, bu vә ya digәr istiqamәtә dönmә işıq göstәricilәrindәn, sәs siqnallarından vә ya әl işarәsindәn istifadә edirlәr.

II. Yuxarıda göstәrilәn vasitәlәrlә sәs vә işıq siqnallarının verilmәsi, nәqliyyat vasitәlәrinin sürücülәrini sürәti azaltmaq vә yol-nәqliyyat hadisәsinin qarşısını almaq üçün bütün digәr zәruri tәdbirlәri görmәk vәzifәsindәn azad etmir.

III. Sutkanın qaranlıq vaxtı vә ya mәhdudiyyәtli görünmә şәraitindә, habelә tunellәrdә hәrәkәtdә olan nәqliyyat vasitәlәrindә vә qoşqularda işıq cihazları vә işıq siqnalları aşağıdakı qaydada yandırılmalıdır:

1) tәchizatından asılı olaraq nәqliyyat vasitәlәrindә — faraların yaxın vә ya uzaq işıqları vә arxa qabarit işıqları, velosipedlәrdә - faralar vә ya fәnәrlәr, at arabalarında - fәnәrlәr;

2) qoşqularda vә yedәyә alınan nәqliyyat vasitәlәrindә — qabarit işıqları.

IV. Uzaq işıq yaxın işığa:

1) yaşayış mәntәqәlәrindә yol kifayәt qәdәr işıqlandırıldıqda vә yaşayış mәntәqәlәrindәn kәnarda, әgәr yolun hәrәkәt hissәsi yol boyu işıqlanmışdırsa vә әgәr hәmin işıqlandırma sürücüyә kifayәt qәdәr mәsafәdә görmәk imkanı verirsә;

2) sürücünün gözlәrini qamaşdırmamaq mәqsәdi ilә qarşıdan gәlәn nәqliyyat vasitәsinә azı 150 metr qalmışsa;

3) yol hәrәkәtinin digәr iştirakçılarının gözlәrini qamaşdıra bilәn hәr hansı digәr hallarda keçirilmәlidir. Gözü qamaşdıqda sürücü qәza işıq siqnalını qoşmalı vә hәrәkәt zolağını dәyişmәdәn sürәti azaltmaqla nәqliyyat vasitәsini dayandırmalıdır;

4) irәlidә hәrәkәt edәn nәqliyyat vasitәsindәn yaxın mәsafәdә hәrәkәt etdikdә, ötmәzdәn әvvәl qısa müddәtә faraların uzaq işığını yandırmaqla xәbәrdarlıq işıq siqnalı vermәk olar.

V. Sutkanın işıqlı vaxtında hәrәkәt edәn nәqliyyat vasitәsini göstәrmәk mәqsәdilә aşağıdakı nәqliyyat vasitәlәrindә faranın yaxın işıqları yandırılmalıdır:

1) motosiklet vә mopedlәrdә;

2) uşaq dәstәlәrini daşıyan avtobus vә mikroavtobuslarda;

3) mütәşәkkil nәqliyyat dәstәsindә hәrәkәt edәn nәqliyyat vasitәlәrindә;

4) digәr nәqliyyat vasitәlәrini yedәyә alan nәqliyyat vasitәlәrindә;

5) tәhlükәli, ağır çәkili vә iri qabaritli yük daşıyan nәqliyyat vasitәlәrindә;

6) xüsusi olaraq ayrılmış zolaqla nәqliyyat vasitәlәrinin axınına qarşı hәrәkәt edәn ümumi istifadәdә olan nәqliyyat vasitәlәrindә.

V-I. Duman faralarından aşağıdakı hallarda istifadә oluna bilәr:

1) mәhdudiyyәtli görünmә şәraitindә - hәm ayrıca, hәm dә faranın yaxın vә ya uzaq işıqları ilә birlikdә;

2) sutkanın qaranlıq vaxtı yolun işıqlandırılmamış sahәlәrindә - faraların yaxın vә uzaq işıqları ilә birlikdә;

3) bu Qanunun 73-cü maddәsinin V hissәsindә nәzәrdә tutulmuş hallarda müvafiq nәqliyyat vasitәlәrindә faranın yaxın işıqlarının әvәzinә.

VI. Sutkanın qaranlıq vaxtı yolun işıqlandırılmayan sahәsindә, habelә mәhdudiyyәtli görünmә şәraitindә dayanarkәn vә durarkәn nәqliyyat vasitәsindә vә avtoqatarda qabarit vә ya dayanacaq işıqları yandırılmalıdır. Әgәr qabarit işıqları nasazdırsa, nәqliyyat vasitәsi yoldan kәnara çıxarılmalı, bu mümkün olmadıqda isә o, qәza dayanma nişanı ilә bu Qanunun tәlәbinә uyğun işarәlәnmәlidir.

VII. Qatı duman şәraitindә, güclü qar vә yağış yağanda, yaxud buna uyğun digәr şәraitdә, hәmçinin faranın yaxın işıqları vә ya duman faraları vә dumana qarşı fәnәrlәr yandırala bilәr.

Qeyd: Yuxarıda göstәrilәn hallar istisna olmaqla, nәqliyyat vasitәlәri işıq vә sәs siqnalları söndürülmüş vәziyyәtdә aşağıdakı hallarda duracaqda dayana bilәr: 1) işıqlandırılmış yollarda nәqliyyat vasitәsi kifayәt qәdәr mәsafәdәn

aydın göründükdә; 2) yolun hәrәkәt hissәsinin kәnarından aralı saxlandıqda; 3) akkumulyatorla tәchiz olunmamış motosikletlәr yaşayış mәntәqәsindә yolun hәrәkәt hissәsinin qırağında saxlandıqda; 4) yaşayış mәntәqәlәrindә hәrәkәt gәrginliyi az olan küçәlәrdә.

VIII. Projektor-faradan vә axtarıcı-faradan yalnız yaşayış mәntәqәlәrindәn kәnarda, qarşıdan nәqliyyat vasitәlәri gәlmәdikdә istifadә etmәyә icazә verilir. Yaşayış mәntәqәlәrindә belә faralardan yalnız operativ vә xüsusi xidmәt nәqliyyat vasitәlәrinin sürücülәri xidmәti tapşırığı yerinә yetirәrkәn istifadә edә bilәrlәr.

IX. Arxa duman fәnәrlәrindәn yalnız mәhdudiyyәtli görünmә şәraitindә istifadә edilә bilәr. Arxa duman fәnәrlәrini stop-siqnallara qoşmaq qadağandır.

X. “Avtoqatar” tanınma nişanı avtoqatar hәrәkәt etdiyi, sutkanın qaranlıq vaxtı vә ya mәhdudiyyәtli görünmә şәraitindә isә, hәm dә dayandığı vә ya durduğu müddәtdә yanmalıdır.

XI. Sәs siqnallarından yalnız aşağıdakı hallarda istifadә oluna bilәr:

1) yaşayış mәntәqәlәrindәn kәnarda ötmә niyyәti haqqında başqa sürücülәri xәbәrdar etmәk üçün zәruri olan hallarda;

2) yol-nәqliyyat hadisәsinin qarşısını almaq üçün.

XII. Ötmә barәdә xәbәrdarlıq etmәk üçün sәs siqnalı әvәzinә (vә ya onunla birlikdә) işıq siqnalı verilә bilәr. Bu işıq siqnalı sutkanın işıqlı vaxtı — faraların işıqlarını qısamüddәtli yandırıb-söndürmәkdәn, sutkanın qaranlıq vaxtı isә faraların yaxın işığını dәfәlәrlә uzaq işığa keçirmәkdәn ibarәtdir.