< Qeri | Mündəricat | İrəli >

Maddә 42. Hәrәkәtә başlama, manevr etmә

I. Sürücü hәrәkәtә başlamazdan, yerdәyişmәzdәn, dönmәzdәn, ötmәzdәn vә dayanmazdan qabaq müvafiq istiqamәtә dönmәk üçün xarici işıq siqnallarının kömәyi ilә, bunlar olmadıqda vә ya nasazlıq yarandıqda isә әl işarәlәri ilә siqnal vermәlidir. Bu zaman manevr tәhlükәsiz olmalı vә hәrәkәtin digәr iştirakçıları üçün maneә yaratmamalıdır.

II. Yana uzadılmış sol qol, yaxud yana uzadılaraq düzbucaq şәkildә dirsәkdәn yuxarı bükülmüş sağ qol sola (geriyә) dönmә siqnalına uyğundur. Yana uzadılmış sağ qol, yaxud yana uzadılaraq düzbucaq şәklindә dirsәkdәn yuxarı bükülmüş sol qol sağa dönmә siqnalına uyğundur. Yuxarı qaldırılmış sol vә ya sağ qol tormozlama siqnalına uyğundur.

III. Dönmә göstәricilәri vә ya әl ilә siqnal manevrә başlamazdan әvvәl verilir, manevr qurtardıqdan sonra isә dәrhal kәsilir (әl ilә verilәn siqnal bilavasitә manevrә başlamazdan әvvәl qurtara bilәr). Bu zaman verilәn siqnal hәrәkәtin digәr iştirakçılarını çaşdırmamalıdır. Siqnal vermәsi sürücüyә üstünlük vermir vә onu tәhlükәsizlik tәdbirlәri görmәkdәn azad etmir.

IV. Sürücü yola bitişik әrazidәn (yolun hәr iki tәrәfinә bitişik olan vә nәqliyyat vasitәlәrinin birbaşa hәrәkәti üçün nәzәrdә tutulmayan torpaq sahәlәri vә orada yerlәşәn hәyәtlәr, yaşayış massivlәri, avtomobil duracaqları, yanacaqdoldurma mәntәqәlәri, müәssisәlәr vә başqa obyektlәr) yola çıxarkәn, yolda gedәn nәqliyyat vasitәlәrinә vә piyadalara, yoldan kәnara çıxdıqda isә, hәrәkәt yolunu kәsәn piyadalara vә velosipedçilәrә yol vermәlidir.

V. Sürücü yerdәyişmә zamanı hәrәkәt istiqamәtini dәyişmәdәn eyni sәmtә gedәn nәqliyyat vasitәlәrinә yol vermәlidir. Eyni sәmtә gedәn nәqliyyat vasitәlәri yerdәyişmәni eyni vaxtda edirlәrsә, onda sürücü özündәn sağdakı nәqliyyat vasitәsinә yol vermәlidir.

VI. Dairәvi hәrәkәt tәşkil edilmiş yolayrıcında dönmәk istisna olmaqla, sağa, sola vә ya geriyә dönmәzdәn әvvәl sürücü hәmin istiqamәtdә hәrәkәt hissәsindә müvafiq kәnar vәziyyәt tutmalıdır. Solda hәrәkәt hissәsi ilә bir

image

sәviyyәdә yerlәşәn eyni istiqamәtli tramvay yolları olduqda, 5.8.1 vә ya image 5.8.2 nişanları

ilә başqa hәrәkәt qaydası müәyyәn edilmәmişdirsә, hәmin yollardan keçәrәk sola vә geriyә dönmәk lazımdır. Bu zaman tramvay üçün maneә yaradılmamalıdır.

VII. Elә dönmәk lazımdır ki, nәqliyyat vasitәsi hәrәkәt hissәlәrinin kәsişdiyi yerdәn çıxarkәn, qarşıdan gәlәn nәqliyyatın yoluna keçmәsin. Nәqliyyat vasitәsi sağa dönәrkәn, hәrәkәt hissәsinin mümkün qәdәr sağ kәnarına yaxın

hәrәkәt etmәlidir.

VIII. Nәqliyyat vasitәsi öz qabaritinә vә ya başqa sәbәblәrә görә bu maddәnin altıncı hissәsinin tәlәblәrinә әmәl etmәklә dönә bilmirsә, hәmin tәlәblәrdәn kәnara çıxmağa o şәrtlә yol verilir ki, hәrәkәt tәhlükәsizliyi tәmin olunsun vә bu, digәr nәqliyyat vasitәlәri üçün maneә yaratmasın.

IX. Yolayrıcından kәnarda sola vә ya geriyә dönәrkәn, relssiz nәqliyyat vasitәsinin sürücüsü qarşıdan gәlәn nәqliyyat vasitәlәrinә vә eyni istiqamәtdә gedәn travmaya yol vermәlidir. Yolayrıcından kәnarda geri dönәrkәn, yolun sol kәnarı tәrәfdәn manevr etmәk üçün hәrәkәt hissәsinin eni kifayәt qәdәr olmadıqda, hәrәkәt hissәsinin sağ kәnarından (yolun sağ qırağından) manevr etmәyә yol verilir. Bu zaman sürücü arxadan vә qarşıdan gәlәn nәqliyyat vasitәlәrinә yol vermәlidir.

X. Nәqliyyat vasitәlәrinin hәrәkәt trayektoriyaları kәsişdikdә, keçmәnin növbәliliyi isә qaydalarda göstәrilmәdikdә, sağ tәrәfdәn hәrәkәt edәn nәqliyyat vasitәsinә üstünlük verilir.

XI. Tormozlama zolağı olduqda, hәrәkәt istiqamәtini dәyişmәk istәyәn sürücü vaxtında hәmin zolağa keçmәli vә yalnız burada sürәti azaltmalıdır. Yola giriş yerindә sürәtlәndirmә zolağı olduqda, sürücü hәmin zolaqla getmәli vә bu yolla gedәn nәqliyyat vasitәlәrinә yol verәrәk qonşu zolağa keçmәlidir.

XII. Aşağıdakı hallarda geriyә dönmәk qadağandır:

1) piyada keçidlәrindә;

2) tunellәrdә;

3) körpülәrdә, estakadalarda vә onların altında;

4) dәmiryol keçidlәrindә;

5) әn azı bir istiqamәtdә yolun 100 metrdәn az hissәsi görünәn yerlәrdә;

6) ümumi istifadәdә olan nәqliyyatın dayanacaq mәntәqәlәrinin yerlәşdiyi yerlәrdә.

XIII. Nәqliyyat vasitәsinin geriyә hәrәkәtinә o şәrtlә icazә verilir ki, bu manevr tәhlükәsiz olsun vә hәrәkәtin digәr iştirakçılarına maneә yaratmasın. Lazım gәldikdә, sürücü başqa şәxslәrin kömәyindәn istifadә etmәlidir.

XIV. Yolayrıclarında vә bu maddәnin on ikinci hissәsinә әsasәn, geriyә dönmәnin qadağan edildiyi yerlәrdә geriyә hәrәkәt qadağandır.

XV. Yol nişanları ilә hәrәkәt üstünlüyü müәyyәn edilmәmişdirsә, dairәvi hәrәkәt tәşkil olunmuş yolayrıcına daxil olan sürücü dairәdә hәrәkәt edәn nәqliyyat vasitәlәrinә yol vermәlidir.